Την πόλη Voss, τον χειμερινό παράδεισο στα Φιόρδ της Νορβηγίας, τη γνώριζα για διάφορους λόγους όπως το νερό «Voss» που αγοράζουμε στα σούπερ μάρκετ και κανείς δεν ξέρει την καταγωγή του, τις μοναδικές γαστρονομικές εκπλήξεις του όπως το Smålahove, ένα ολόκληρο αρνίσιο κεφαλάκι στο πιάτο σας αλλά και τα επικίνδυνα (extreme) χειμερινά σπορ και τα resort που διαθέτει! Πριν λίγες μέρες πρόσθεσα και ένα ακόμα πιο χειροπιαστό και σημαντικό λόγο για να θυμάμαι την πόλη αυτή. Μια Ελληνίδα που ζει και εργάζεται στο πανέμορφο Voss, μια ακόμα πολύτιμη παρουσία για τον τόπο μας που τον άφησε με τον σύζυγό της, εν μέσω οικονομικής κρίσης, για να αναβαθμίσουν το επίπεδο της ζωής τους.
Η Αναστασία Ολυμπίου-Hansen είναι ψυχολόγος με σπουδές στο Open University του Ηνωμένου Βασιλείου, μεταπτυχιακό στην Ψυχολογία Υγείας στο Derby University της ίδιας χώρας και διετείς σπουδές στο Όσλο προκειμένου να πιστοποιηθεί ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας στην περιοχή διαμονής της, το Voss. Η Αναστασία συνεχίζει την επαγγελματική της κατάρτιση, παρακολουθώντας σειρά σεμιναρίων σε έγκριτα Πανεπιστήμια όπως, μεταξύ άλλων, η Ιατρική Σχολή του Harvard. Είναι Τακτικό Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων (ΣΕΨ), National Editor στο Practical Health Psychology Blog ως επίσημη συντάκτρια των άρθρων στη νορβηγική γλώσσα καθώς και Reviewer επιστημονικών ερευνών και άρθρων στο Αμερικανικό Περιοδικό «Association for Psychological Science». Σήμερα παρέχει τις υπηρεσίες της στους κατοίκους της Ελληνικής Επικράτειας ως ψυχολόγος και ως πιστοποιημένη Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας στη Νορβηγία και τον υπόλοιπο κόσμο. Παρέχει υπηρεσίες ψυχικής υγείας στην Ελληνική, Αγγλική και Νορβηγική γλώσσα τόσο διαδικτυακά όσο και διά ζώσης. Όσοι ενδιαφέρεστε για διαδικτυακές συνεδρίες, μπορείτε να απευθυνθείτε στο www.anastasiaolympiou.com
Θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για τα σημαντικά της ζωής σας…
Γεννήθηκα το 1973 σε μια μέση αστική οικογένεια της ελληνικής πρωτεύουσας. Ως παιδί στιγματίστηκα από τον πρόωρο θάνατο του πατέρα μου, γεγονός που ενεργοποίησε το ενδιαφέρον μου για τη βαθύτερη κατανόηση του ανθρώπινου πόνου και του παιδικού τραύματος. Μερικά χρόνια αργότερα ο ερχομός της αδερφής μου άλλαξε όλη την κοσμοθεωρία μου. Μου θύμισε τον Θεό που για χρόνια είχα επιλέξει να μην τον αναζητώ. Η μικρή μου αδερφή ήταν και θα είναι πάντα το κέντρο μου.
«Σ’ ευχαριστώ μαμά»
Αργότερα ήρθε στη ζωή μου ο άνθρωπος που σφράγισε τη ζωή μου, ο Ντίνος μου. Ο έρωτας, το πάθος, η βαθιά αγάπη, το στήριγμα. Σε αυτόν οφείλω αυτό που είμαι σήμερα. Ήταν πάντα εκεί να με στηρίζει άλλοτε πρακτικά, άλλοτε με συμβουλές, άλλοτε με σιωπές και πάντα με απεριόριστη υπομονή και άδολη αγάπη. Μαζί περπατήσαμε τη ζωή και συνεχίζουμε…
Η βοήθεια στον άνθρωπο είναι κύριο χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς μου. Ήρθα στην εφημερίδα «Εθνικός Κήρυκας» να συστηθώ και να προσφέρω μέσα από τη δουλειά μου ως ψυχολόγος αλλά και μέσα από την αρθρογραφία μου σε μηνιαία βάση στο έντυπο «Περιοδικό» σας.
Πώς αποφασίσατε να πάτε στη Νορβηγία, μια χώρα με μεγάλη διαφορά κλίματος και νοοτροπίας με την Ελλάδα και την Κύπρο όπου ζήσατε;
Η απόφαση μόνιμης μετοίκισης στη Νορβηγία ήταν μια συνειδητή απόφαση που πήραμε με τον σύζυγο το 2013 προσδοκώντας στην αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής μας. Οι παράγοντες που μας «έπεισαν» ότι η Νορβηγία είναι μια χώρα αξιόλογη για να ζήσουμε ήταν μεταξύ άλλων η χαμηλή εγκληματικότητα, το υψηλό επίπεδο ζωής, η εμπιστοσύνη του πολίτη στο κράτος και η κοινωνική ηρεμία και ασφάλεια. Όταν καταγράφαμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μετοίκησης μας σε αυτή τη βόρεια χώρα, το κλίμα ήταν το μόνο μειονέκτημα και αποτέλεσε τη μοναδική αλλά και ελάσσονος σημασίας πρόκληση στη ζωή μας κατά τη διαμονή μας στη Νορβηγία.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους κάθε άνθρωπος μπορεί να απευθυνθεί σε έναν ψυχολόγο. Ψυχικά υγιείς ενήλικες που προσβλέπουν στην προσωπική τους ανάπτυξη και αυτογνωσία. Ψυχικά υγιείς ενήλικες που επιθυμούν να αντιμετωπίσουν τις καθημερινές προκλήσεις της ζωής. Μη διαγνωσμένα άτομα που αναζητούν επαγγελματική βοήθεια για τη διάγνωση και θεραπεία των συμπτωμάτων και της νόσου τους
Τι φέρνει τους ανθρώπους κοντά σε ένα ψυχολόγο;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους κάθε άνθρωπος μπορεί να απευθυνθεί σε έναν ψυχολόγο. Ψυχικά υγιείς ενήλικες που προσβλέπουν στην προσωπική τους ανάπτυξη και αυτογνωσία. Ψυχικά υγιείς ενήλικες που επιθυμούν να αντιμετωπίσουν τις καθημερινές προκλήσεις της ζωής. Μη διαγνωσμένα άτομα που αναζητούν επαγγελματική βοήθεια για τη διάγνωση και θεραπεία των συμπτωμάτων και της νόσου τους. Ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με κάποια ψυχική διαταραχή και αναζητούν επιπλέον βοήθεια ή σκοπεύουν να αλλάξουν τον ψυχολογικό τους επαγγελματία. Γονείς που αναζητούν βοήθεια για τη διαχείριση συμπεριφορικών προβλημάτων των παιδιών τους. Ζευγάρια που επιθυμούν να αντιμετωπίσουν μαζί τα όποια προβλήματα στη σχέση ή στον γάμο τους.
Σε ποιες ψυχολογικές ανάγκες ανταποκρίνεστε;
Οι ανάγκες ενός θεραπευόμενου μπορεί να είναι πολλές και ποικίλες. Ενδεικτικά μπορώ να σας αναφέρω ότι δουλεύω με ασθενείς που πάσχουν από κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, σωματική/λεκτική βία, κακοποίηση, φοβίες, διατροφικές διαταραχές όπως ανορεξία ή βουλιμία. Ωστόσο, μια μεγάλη γκάμα των θεραπευόμενων μου λαμβάνουν βοήθεια και εκπαιδεύονται στην επίλυση καθημερινών προβλημάτων, στην αποδοχή του εαυτού τους, στη λήψη αποφάσεων κ.λπ.
Τι είδους ψυχοθεραπευτική προσέγγιση ακολουθείτε στη δουλειά σας και ποια είναι τα σημαντικά σημεία της;
Εφαρμόζω την προσωποκεντρική προσέγγιση καθώς και τεχνικές Γνωσιακής-Συμπεριφορικής προσέγγισης. Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και η εμπειρία μου έχει δείξει ότι δεν ανταποκρίνονται όλοι με τον ίδιο τρόπο στις ίδιες τεχνικές. Υπάρχουν άνθρωποι που λατρεύουν να γράφουν, να ακολουθούν σαφείς οδηγίες, να παρατηρούν τη λεπτομέρεια. Σε αυτές τις περιπτώσεις ενδείκνυται η εφαρμογή συγκεκριμένων τεχνικών εφόσον ο ασθενής είναι σε θέση να τις εφαρμόσει. Σε περιπτώσεις ασθενών οι οποίοι είναι πιο διαλεκτικοί και λιγότερο πρακτικοί επιλέγω να εφαρμόζω μια πιο διαλεκτική θεωρητική προσέγγιση όπως η προσωποκεντρική η οποία επικεντρώνεται στην έμφαση της αυτοπραγμάτωσης, της ελευθερίας της έκφρασης και της αυτοκαθοδήγησης του ατόμου. Η γνωσιακή συμπεριφορική προσέγγιση στην ψυχολογία επικεντρώνεται στη σχέση μεταξύ σκέψης, συναισθήματος και συμπεριφοράς. Επιδιώκει να κατανοήσει πώς οι παραστάσεις και οι πεποιθήσεις του ατόμου επηρεάζουν τη συμπεριφορά του. Ορισμένα σημαντικά σημεία της είναι η εστίαση στην παρατήρηση και την περιγραφή της συμπεριφοράς, η αναγνώριση και αντιμετώπιση αρνητικών σκέψεων, η θέσπιση στόχων η εκπαίδευση σε δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, η μεταβολή αρνητικών πεποιθήσεων και η χρήση συγκεκριμένων τεχνικών αποτελεσματικότητας.
Οι άνθρωποι διστάζουν να ξεκινήσουν ψυχοθεραπεία;
Ναι, πολλοί άνθρωποι διστάζουν να ξεκινήσουν ψυχοθεραπεία για διάφορους λόγους. Ορισμένοι από αυτούς τους λόγους περιλαμβάνουν το κοινωνικό στίγμα γύρω από την ψυχοθεραπεία, και ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται ντροπή ή ανασφάλεια σχετικά με το να ζητήσουν βοήθεια για τα ψυχολογικά τους προβλήματα. Κάποιοι αισθάνονται ανασφάλεια ή φόβο για το άγνωστο, ενώ άλλοι έχουν υψηλές αντιστάσεις στην αλλαγή. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να απαιτεί αλλαγές στη σκέψη, τη συμπεριφορά και τα συναισθήματα, και ορισμένοι άνθρωποι είναι αντισταθμιστικοί έναντι αυτών των αλλαγών. Ένας άλλος παράγοντας είναι η αμηχανία τους να μοιραστούν προσωπικές εμπειρίες με έναν άγνωστο (τον ψυχοθεραπευτή). Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για πολλούς ανθρώπους, και οι παράγοντες αυτοί μπορούν να ξεπεραστούν με τη σωστή υποστήριξη και κατανόηση.
Εφαρμόζω την προσωποκεντρική προσέγγιση καθώς και τεχνικές Γνωσιακής-Συμπεριφορικής προσέγγισης. Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και η εμπειρία μου έχει δείξει ότι δεν ανταποκρίνονται όλοι με τον ίδιο τρόπο στις ίδιες τεχνικές
Ποια θέματα απασχολούν τους νέους και ποια τους μεσήλικες;
Οι ανησυχίες και τα θέματα που απασχολούν τους νέους και τους μεσήλικες στην ψυχοθεραπεία μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις φάσεις της ζωής τους, το περιβάλλον τους, και τις προσωπικές τους εμπειρίες. Ενδεικτικά, μπορούν να προκύψουν τα εξής θέματα:
Οι νέοι μπορεί να αντιμετωπίζουν ερωτήματα σχετικά με την ταυτότητά τους, τον ρόλο τους στην κοινωνία, και τις επαγγελματικές επιλογές. Οι σχέσεις με τους ομοίους τους, την οικογένεια και τους φίλους μπορεί να είναι πηγή ανησυχίας. Η κοινωνική πίεση για επίτευξη συγκεκριμένων επιτευγμάτων επίσης μπορεί να παίξει ρόλο. Οι πιέσεις που σχετίζονται με τη σχολική επίδοση και τις εκπαιδευτικές επιλογές μπορεί να δημιουργήσουν στρες καθώς και ανάπτυξη της συναισθηματικής ωριμότητας και η διαχείριση συναισθημάτων είναι συχνά θέματα. Για τους μεσήλικες τα ερωτήματα είναι σχετικά με την επαγγελματική τους πορεία, αλλαγές στην καριέρα, ή το επαγγελματικό στρες.
Ζητήματα που αφορούν την οικογένεια, όπως η διαχείριση του γάμου, η ανατροφή των παιδιών, και οι σχέσεις με τους γονείς, μπορεί να είναι σημαντικά. Οι μεσήλικες μπορεί να έχουν ενδιαφέροντα σχετικά με την υγεία τους, τις πρακτικές ευεξίας αλλά και τις κρίσεις της μέσης ηλικίας, όπως η αναζήτηση νέων νοήμων στόχων και η αντιμετώπιση του γήρατος.
Τέλος, ενδοσκοπήσεις σχετικά με το ποιοι είναι, τι έχουν επιτύχει, και πού βρίσκονται στη ζωή τους είναι συχνά θέματα.
Τι νομίζετε ότι χρειάζονται περισσότερο οι άνθρωποι στη ζωή τους για να είναι σε θέση να διαχειρίζονται τις προκλήσεις της ζωής;
Για να είναι οι άνθρωποι σε θέση να διαχειρίζονται τις προκλήσεις της ζωής, χρειάζονται πολλά διαφορετικά στοιχεία. Καταρχάς, η συναισθηματική ευαισθησία και η ικανότητα να αντιλαμβάνονται και να κατανοούν τα συναισθήματά τους αποτελούν βασικό παράγοντα. Επιπλέον, οι υγιείς και υποστηρικτικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους και η ανταλλαγή ιδεών για την αντιμετώπιση προκλήσεων. Η φροντίδα του σώματος και του πνεύματος, συμπεριλαμβανομένης της υγιεινής διατροφής, της άσκησης και του ύπνου, συνδέεται στενά με την ευημερία και τη διαχείριση του στρες. Επίσης, η αυτοσυνειδησία και η αυτοαποδοχή παίζουν κεντρικό ρόλο στην ικανότητα να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά τις προκλήσεις και να αναπτύσσουμε ανθεκτικότητα. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνδυασμένοι συμβάλλουν στη δημιουργία ενός ισχυρού βάσιμου για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που εμφανίζονται στη ζωή. Πριν από όλα αυτά όμως απαιτείται συναισθηματική ωριμότητα η οποία έχει ως προϋπόθεση μια καλή σχέση με τη μητέρα μας.
Ζείτε στη Νορβηγία. Πώς βλέπετε τη διαχείριση της ψυχικής υγείας στη χώρα μας σε σχέση με την Νορβηγία;
Η διαχείριση της ψυχικής υγείας στην Ελλάδα και τη Νορβηγία διαφέρει σε πολλά επίπεδα. Στη Νορβηγία, υπάρχει μια εκτεταμένη υποστήριξη στην ψυχική υγεία, με κυρίαρχο ρόλο το δημόσιο σύστημα υγείας που παρέχει ευρεία κάλυψη και προσβασιμότητα σε ψυχοθεραπευτές και ψυχιάτρους. Επιπλέον, η κοινωνική στήριξη και η επικέντρωση στην πρόληψη είναι σημαντικά στοιχεία. Αντίθετα, στην Ελλάδα, οι προκλήσεις στον τομέα της ψυχικής υγείας συνδέονται με την έλλειψη πόρων, τη γραφειοκρατία και την υποχρηματοδότηση. Οι ψυχολογικές υπηρεσίες δεν είναι πάντα ευρέως προσβάσιμες, και η κοινωνική στιγματοποίηση γύρω από τα θέματα ψυχικής υγείας μπορεί να αποτελεί εμπόδιο για την αναζήτηση βοήθειας. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν προσπάθειες για βελτίωση του συστήματος, και η ευαισθητοποίηση για τη σημασία της ψυχικής υγείας αυξάνεται σταδιακά.
Υπάρχουν χώρες όπου οι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι. Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των χωρών αυτών;
Οι χώρες με υψηλά επίπεδα ευτυχίας συνήθως χαρακτηρίζονται από κοινά χαρακτηριστικά που προάγουν την ευημερία των πολιτών τους. Συχνά, αυτές οι χώρες έχουν ισχυρά κοινωνικά δίκτυα και υποστηρικτικές κοινότητες, προωθούν την ισότητα, διαθέτουν αποτελεσματικά συστήματα υγείας και εκπαίδευσης, και ενθαρρύνουν τη συμμετοχή στις αποφάσεις της κοινότητας. Η οικονομική σταθερότητα, η δυνατότητα εργασίας και η ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες. Επιπλέον, η φύση, ο πολιτισμός και οι δραστηριότητες αναψυχής συχνά συμβάλλουν στην αίσθηση ευτυχίας, ενώ η διαφάνεια στις κυβερνητικές δραστηριότητες και η εμπιστοσύνη στα θεσμικά όργανα ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας και ευημερίας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Σκανδιναβικές χώρες βρίσκονται στην κορυφή της λίστα με τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους.
Από την εμπειρία σας πώς μπορεί να διατηρήσει την ψυχική του υγεία ο σύγχρονος άνθρωπος;
Ο σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να διατηρήσει την ψυχική του υγεία με διάφορους τρόπους. Καταρχάς, είναι σημαντικό να δίνει προσοχή στις ανάγκες του σώματός του, περιλαμβάνοντας υγιεινή διατροφή, άσκηση και αρκετό ύπνο. Η διατήρηση κοινωνικών σχέσεων, η επικοινωνία με τους γύρω και η αναζήτηση υποστήριξης από φίλους και οικογένεια είναι εξίσου σημαντικές. Επιπλέον, η εκτίμηση του χρόνου για ανακούφιση και χαλάρωση, όπως η μελέτη, η μουσική, η τέχνη ή τα σπορ, συμβάλλει στην αντιμετώπιση του στρες. Τέλος, η ανάπτυξη ικανοτήτων διαχείρισης συναισθημάτων, όπως η μετά-σκέψη και η πρακτική της πλήρους παρουσίας, μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και στην προαγωγή της ψυχικής ευεξίας.
Πώς επηρεάζει η τεχνολογία σήμερα τον άνθρωπο;
Η τεχνολογία σήμερα έχει έντονη επίδραση στον άνθρωπο και την ψυχολογία του. Η συνεχής χρήση κινητών τηλεφώνων, κοινωνικών δικτύων και ψηφιακών Μέσων Ενημέρωσης μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο στρες, απομόνωση και αίσθημα κοινωνικής σύγχυσης. Η υπερβολική έκθεση στην τεχνολογία επίσης συνδέεται με τη μείωση του ύπνου και την απώλεια συγκέντρωσης. Ωστόσο, η τεχνολογία μπορεί επίσης να παρέχει εργαλεία για τη βελτίωση της ψυχολογικής ευεξίας, όπως εφαρμογές για την ψυχολογική υγεία, διαδικτυακές υπηρεσίες ψυχοθεραπείας, και πλατφόρμες που προάγουν τη σύνδεση με κοινότητες και υποστηρικτικά δίκτυα. Η κριτική και ισορροπημένη χρήση της τεχνολογίας μπορεί να συμβάλει στην ψυχολογική ευεξία, ενώ η ευαισθητοποίηση σχετικά με τα όρια και την αυτοπειθαρχία είναι σημαντική για τη διατήρηση της ψυχικής ισορροπίας.
Οι διαδικτυακές συνεδρίες που και εσείς προσφέρετε έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα με την προσωπική επαφή;
Οι διαδικτυακές συνεδρίες στην ψυχοθεραπεία έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές και συνιστώνται ως μια αποδεκτή μορφή θεραπείας. Πολλές ερευνητικές μελέτες υποστηρίζουν ότι η διαδικτυακή θεραπεία μπορεί να παρέχει συνθήκες ασφαλείας και αποτελεσματικότητας, παρόμοιες με εκείνες της παραδοσιακής, προσωπικής επαφής. Παρέχει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση σε ψυχολογική υποστήριξη, ακόμη και όταν αντιμετωπίζουν φυσικά ή γεωγραφικά εμπόδια. Είναι, ωστόσο, σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη η προσωπική προτίμηση και η φύση των προβλημάτων του ατόμου, καθώς και οι τεχνικές πτυχές όπως η σταθερή σύνδεση στο διαδίκτυο, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βέλτιστη παροχή ψυχοθεραπευτικής υποστήριξης.
Αγαπάτε τα Χριστούγεννα και γιατί;
Κάθε άνθρωπος που κρύβει μέσα του ένα παιδί, αγαπά τα Χριστούγεννα. Έτσι κι εγώ τα περιμένω πάντα με ανυπομονησία, λατρεύω να στολίζω το σπίτι μου, να ανταλλάσσω δώρα με οικογένεια και φίλους και απολαμβάνω κάθε στιγμή της Χριστουγεννιάτικης ατμόσφαιρας την οποία φροντίζω να διατηρώ στο σπίτι μου και στην καρδιά μου.
Για τη νέα χρονιά ποιες είναι οι δικές σας ευχές και προσδοκίες;
Ως ψυχολόγος εύχομαι να είναι μια χρονιά που θα επιλέξουμε ο καθένας μας ξεχωριστά να φέρει ελπίδα, ανάκαμψη και ευημερία για τον εαυτό του και τους γύρω του. Εύχομαι να βρούμε όλοι τη δύναμη και τη στήριξη που χρειαζόμαστε, για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ζωής, να ενισχύσουμε την ψυχική μας υγεία και να επιτύχουμε τους προσωπικούς μας στόχους. Επίσης, εύχομαι να συνεχίσουμε να διαπραγματευόμαστε ανοικτά και να δίνουμε τη δέουσα προσοχή στην ψυχική μας υγεία. Ας είναι μια χρονιά γεμάτη συνειδητοποίηση, σύνδεση και ανάπτυξη για όλους.
